آتش سوزی یکی از حوادثی است که به کرات اتفاق میافتد و خسارات بسیاری را برای فرد و جامعه تحمیل میسازد. در برخی موارد فشار آب شهری برای خاموش کردن حریق کافی نیست. در این شرایط برای تقویت فشار آب از بوستر پمپ آتشنشانی (Fire Booster Pump) استفاده میشود. بوستر پمپ آتشنشانی یکی از تجهیزات ضروری برای ارتقاء ایمنی و حفاظتهای لازم در برابر آتش سوزی است. ما در این مقاله به طور کاملتری به بوستر پمپ آتشنشانی، انواع بوستر پمپ آتشنشانی و کاربرد و نحوه ی کارکرد آن و تفاوت پمپ بوستر آبرسانی و آتشنشانی خواهیم پرداخت. تا انتهای این مقاله همراه ما باشید:
بوستر پمپ آتشنشانی چیست؟
بوستر پمپ آتشنشانی یکی دیگر انواع بوسترهای پرکاربرد در ساختمانهای مسکونی، تجاری و صنایع است که شامل یک دستگاه مونتاژ شده میباشد که از اتصال پمپ، محرک (دیزل یا الکتروموتور)، تابلو فرمان و کنترل و سایر تجهیزات جانبی ساخته شده است. بوستر در لغت به معنی تقویت کننده است و تعریف کاربردی آن در بوستر پمپ آتشنشانی شامل وسیلهای برای افزایش فشار آب در سیستمهای حفاظت از آتش فعال از قبیل سیستم اطفا حریق آبی نظیر اسپرینکلر میباشد. این دستگاه مستقیما به خط اصلی تامین آب متصل شده و اغلب شامل یک منبع تغذیه پشتیبان مانند دیزل ژنراتور میباشند.
نکتهای که در استفاده از بوستر پمپ آتشنشانی وجود دارد، عدم توانایی این دستگاه در افزایش دبی آب علی رغم افزایش فشار آب ورودی است. در صورتی که شبکه ی آب شهری قادر به تامین حداقل دبی مورد نیاز سیستم آتشنشانی نباشد، لازم است از مخازن ذخیره آب در ورودی بوستر پمپ آتش نشانی بهره گرفته شود. بوسترهای پمپ آتشنشانی اغلب برقی بوده و معمولا پمپهای آن از نوع سانتریفیوژ یا همان گریز از مرکز میباشند.
بر اساس استاندارهای موجود، تنها کاربرد بوستر پمپ آتشنشانی در زمان اطفای حریق است و هر پمپ باید تابلو فرمان مخصوص به خود را داشته باشد. این مورد به دلیل ورود پمپ رزرو با تابلوی مجزا به مدار در زمان خرابی هر یک از تابلوها میباشد.
نحوه عملکرد بوستر پمپ آتشنشانی
بوستر پمپ آتشنشانی برای حفظ فشار آب مورد استفاده قرار میگیرد. سنسورهای فشار نصب شده بر روی بوستر پمپ سریعا کاهش افت فشار آب در سیستم را تشخیص داده و بعد از اطلاع به تابلو برق، جوکی پمپ به منظور افزایش فشار آب وارد مدار میشود.
در شرایطی که میزان دبی مورد نیاز بیش از ظرفیت تامین دستگاه باشد، فرمان در مدار قرار گرفتن پمپ اصلی توسط تابلو برق صادر میشود. در این شرایط پمپ اصلی به طور اتوماتیک روشن شده و به همراه جوکی پمپ فشار سیستم را بالا میبرد. پمپ اصلی بوستر تا زمان نیاز به آب در سیستم اطفای حریق، در مدار باقی میماند. طراحی بوستر پمپ آتشنشانی بر مبنای تامین آب با دبی و فشار مورد نیاز برای یک سیستم آتش نشانی شامل اسپرینکلرها یا سیستم سیلابی و جعبههای آتش نشانی میباشد.
طراحی و ساخت بوستر پمپ آتشنشانی مطابق با استانداردهای لازم از جمله استاندارد NFPA 20 میباشد که با نصب و عملکرد بوستر پمپها، موتورهای محرکه، کنترلرها و اجزای کمکی ارتباط دارد. همچنین داشتن تأییدیه FM جزو الزامات در تجهیزاتی نظیر بوستر پمپ آتشنشانی است و بیانگر کیفیت بسیار بالای محصول نسبت به اقلام مشابه میباشد. طبق استاندارد فوق، بوسترهای پمپ آتشنشانی میبایست توسط سیستم خود سرویس به طور دوره ای سرویس شوند تا از قفل شدن محور پمپها در اثر توقف طولانی مدت جلوگیری شود. سیستم خود سرویس به طور خودکار تمامی پمپها را روشن و پس از مدتی خاموش مینماید.
انواع بوستر پمپ آتشنشانی
بوستر پمپ آتش نشانی بر اساس نوع و تعداد پمپ در دستههای زیر طبقه بندی میشوند:
- بوستر پمپ آتش نشانی ساده
- بوستر پمپ آتش نشانی دارای الکتروپمپ پیشرو یا جوکی دار
- بوستر پمپ جابه جایی مثبت
- بوستر پمپ حرکتی
- بوستر پمپ زمینی
تفاوت پمپ بوستر آبرسانی و آتشنشانی
پمپ بوستر آبرسانی و آتشنشانی دو نوع پرکاربرد از پمپهای تقویت کننده هستند که کاربرد هر دو برای افزایش فشار آب بوده اما دارای کارکرد و موارد مصرف مجزا میباشند. بوستر پمپ آبرسانی برای حفظ دبی و فشار آب در زمان نوسانات فشار آب در مصارف مختلف شهری و تجاری است که کارکردی غیر حفاظتی دارد اما بوستر پمپ آتشنشانی برای ارتقاء ایمنی و حفاظت در برابر آتش طراحی شده که آب را از منبع آب گرفته و فشار لازم برای اطفا و مهار حریق را فراهم میآورد.
اجزای تشکیل دهنده بوستر پمپ آتشنشانی
بوستر پمپ آتشنشانی از اتصال تجهیزات و قطعاتی اعم از پمپ اصلی، پمپ رزرو، جوکی پمپ، تابلو برق (تابلو کنترل)، انواع مختلف شیرها شامل شیر دروازهای OS&Y، شیر پروانهای، شیر یک طرفه، شیر تخلیه (اطمینان)، پرشر سوئیچ، کلکتور، فلومتر، الکترو موتور، پمپ، مکش و دهش، تابلو برق و کنترل، کنترل فاز، فلوتر سوئیچ، کانکتورها، تایمر، کنترل بار، فیوزها، پرشر سوئیچ و ترانسمیتر، شاسی، مخزن دیافراگمی، تابلوی فرمان و قدرت شامل جعبه، كلید اصلی، كلیدهای فرعی، كنتاكتورها، بی متالها، كنترل فاز، ترمینالها و چراغ های سیگنال و … تشکیل شده است و از تقاضای بالایی در بازار برخوردار است.
تابلوي برق بوستر پمپ آتشنشانی داراي دو مدار فرمان و قدرت میباشد که مدار فرمان تابلوي برق يك کنترلر شامل ميكروپروسسور به كار رفته بوده و مدار قدرت از تجهيزات تابلويي با تجهیزاتی از جمله كلید اصلی و كلیدهای فرعی میباشد.
اجزای مختلف بوستر پمپ آتشنشانی جنسهای مختلفی دارند. برای مثال پوسته ی این وسیله از چدن، چدن نشکن، برنز، استنلس استیل؛ پروانه ی آن : مواد غیرخورنده، برنز، برنج، استنلس استیل؛ محور پمپ از استیل و یاتاقانها و بلبرینگها از جنسی که قابلیت روانکاری با گریس را داشته باشند، ساخته شده اند.
کاربرد بوستر پمپ آتشنشانی
بوستر پمپ آتشنشانی یکی از تجهیزاتی است که برای حفاظت و ارتقای ایمنی مورد استفاده قرار میگیرد و وجود و استفاده از آن در مواردی ضروری است. این وسیله در بسیاری از ساختمانها و مجتمعهای مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین از بوستر پمپ آتشنشانی در صنایع مختلف نظیر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع فولاد و استیل، صنایع مواد غذایی، صنایع دارویی، سکوهای نفت و گاز، بنادر و فرودگاهها مورد استفاده قرار میگیرد. برای حفظ حداکثر کارایی بوستر پمپ آتشنشانی، بهتر است در نزدیکی منبع یا مخزن آب قرار گیرد.
جمع بندی:
بوستر پمپ آتشنشانی یکی از تجهیزاتی است که در زمان حریق برای تقویت فشار آب مورد استفاده قرار میگیرد و فشار آب را در حدی مشخص نگه میدارد تا در مواقع اضطراری از آن استفاده کند. عمده استفاده ی این دستگاه در زمانی است که سیستم آب شهری قادر به تامین فشار آب مورد نیاز در زمان اطفای حریق نیست؛ در این شرایط وجود بوستر پمپ آتشنشانی ضروری است. ما در این مقاله سعی کردیم به تمامی مطالب مورد نیاز در رابطه با بوستر پمپ آتشنشانی بپردازیم.